Zirvenin 5. Gününde Gündem ”Kömür”
Bugünkü önemli gelişmelerin başında 40’tan fazla ülkenin dahil olduğu, yaygın enerji kaynağı olarak kullanılan en büyük kirli fosillerden biri olan kömür kullanımının aşamalı olarak durdurulması kararı geliyor.
Buna göre; ekonomisi güçlü olan ve kömür kullanan ülkeler bu anlaşma nezdinde 2030, gelişmekte olan ülkeler ise 2040 yılına kadar kömür kullanımından çıkacaklar. Ancak ABD, Hindistan, Türkiye ve Çin gibi ülkeler kömür kullanımından çıkma anlaşmasına katılmadı. İngiliz hükümeti, anlaşmaya dahil olan ülkelerin yurtiçinde, yurtdışında yeni kömür santrallarına yatırım yapmaması ve kömürden çıkarken yeniden istihdamının adil bir şekilde sağlanması gerektiğini belirtti.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, COP26 zirvesine bizzat katılmamış ancak iklim değişikliğiyle mücadelede neler yapacaklarını bir yazıyla iletmişti.
Çin BM Kıdemli Elçisi Zhang Jun, COP26 zirvesine eleştiri yönelterek boş sloganların, değişmeyen politikaların ve lüks konvoyların iklim değişikliğiyle mücadelede işe yaramayacağını ve yapılanlardan daha fazlasına ihtiyaç olduğunu söyledi.
ABD, Kanada, Danimarka ve İtalya’nın içinde bulunduğu 20 ülke, denizaşırı petrol arama çalışma ve projelerine yapılan yatırımları önümüzdeki yılın sonuna kadar sonlandırıp yatırımın temiz enerjiye aktarılacağı sözünü verdi. Bunun tarihsel bir adım olduğu söylense de Asya ülkelerinden Çin, Japonya, Güney Kore ülkeleri G20 zirvesinde verdikleri denizaşırı kömür arama çalışmalarının durdurulması taahhüdüne karşılık petrol ve gaz arama durdurma anlaşmasına dahil olmadı.
Birleşik Krallık’ın FTSE 100 içinde bulunan 60 şirket, 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşmak için söz verdi. Verilen taahhüt ile bu şirketlerin Birleşmiş Milletler ‘Sıfır Yarışı’ kampanyasına da dahil oldukları anlamına geliyor.
Zirve, dünya liderlerinin, finans kuruluşlarının ve hükümet çalışanlarının katıldığı mavi alan (blue zone); gençlik grupları, sivil örgütler, akademisyenler ve sanatçıların katıldığı yeşil alan (green zone) olarak iki farklı alanda etkinlik ve toplantılarına devam ediyor. Yeşil alanda bulunan katılımcıların hepsi farklı ülkelerden gelen gençler, yerliler ve yerli örgütler. Yaşadıkları iklim değişikliği etkilerini, bununla mücadelelerini, kısıtlı bütçe ve kaynak ile yapılan teknolojik buluşlarını, sürdürülebilir bir dünya için fikirlerini paylaştıkları bir yer olarak dizayn edilmiş olan ‘yeşil alan’ etkinlikleri sosyal medya kanallarından takip edilebilir.
Temiz enerjiye geçişin iklim değişikliğiyle mücadelede kilit bir nokta olduğu düşünülüyor. Bu nedenle bu alanda atılacak adımların hepsi büyük önem taşıyor. ‘Kirli enerjiden’ ‘Temiz enerjiye’ geçiş için yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı iklim değişikliği mücadelesi için elzem. Ancak yenilenebilir enerjideki artış, hala küresel enerji talebinin altında ve enerji ihtiyacının artması ile fosil yakıttan ‘geçişin’ beklenenden daha geç olacağı öngörüsü de mevcut.
Zirve, başından beri 1.5 C dereceyi canlı tutmak için kömür kullanımının son bulması gerektiğini söylüyor. Temiz enerjiye geçişin sağlanması ve ağaçlandırmanın hayata geçmesi de hedefler arasında. Ancak dünyadaki sera gazı emisyonlarının en büyük sorumlusu olarak tutulan petrol ve gaz gibi fosil yakıtların kullanımı konusunda hala ülkeler beklenen güçlü adımları atmış değil. Bu da dışarıda eylemlerine devam eden göstericilerin tepkilerinin büyümesine ve verilen sözlerin yine yerine getirilmeyeceği kaygısının yaşamasına neden oluyor.
ESG Turkey Danışmanlık
Canan SOYLU / Danışman